De Finse sauna is de meeste bekende vorm van een saunabad.
De geschiedenis van zo´n bad gaat tot meer dan 2000 jaar terug. In Finland woonden mensen in hutten die vaak (deels) ondergronds waren. In het koude Finland was en is verwarming essentieel. Men had een uitgekiend systeem om de hutten te verwarmen. Als men kookte op een vuur legde men ook stenen in dit vuur. Vervolgens werden deze stenen in het ondergrondse gedeelte van de hut gebracht. Hierdoor liep de temperatuur op. Het grote voordeel van
deze methode was dat de warmte gelijkmatig gedurende de gehele nacht
werd afgegeven. De Finnen ontdekte ook dat wanneer water over die hete
stenen werd gegoten, de ruimte ineens veel warmer werd en iedereen begonnen te zweten. Hoewel bedoeld als verwarming is hiermee de sauna,
of beter gezegd de “holsauna”, geboren.
De sauna werd steeds meer een ritueel en er werden speciale ruimtes gebouwd. Dit waren veelal blokhutten, waarin een hout gestookte open kachel
geplaatst werd. Om te zorgen voor een gelijkmatige verwarming werden ook hier stenen
gebruikt en op de kachel gelegd en vervolgens door het vuur verhit. Mensen die vanuit de kou naar deze ruimtes gingen merkte dat ze zich beter voelde. En zo evolueerde het sauna ritueel van een bad waar warmte en kou werden afgewisseld.
Een ander feit waar de Finnen achter kwamen was dat het saunaritueel vanwege de extreme hitte en het roet de meest
hygiënische plek in huis waar ziektes konden worden genezen. Later is men blokhutten gaan bouwen. In de oostelijke Finse
provincie Karelia werd hierin een hout gestookte open kachel
geplaatst. Omwille de gelijkmatige verwarming werden ook hier stenen
gebruikt en op de kachel gelegd en vervolgens door de vlammen verhit. De eerste sauna's hadden een vuur zonder schoorsteen, men moest de deur open zetten om het rook af te voeren en niet te stikken. Pas in de 19de eeuw kwamen er kachels met schoorsteen. Om toch de warmte zo geleikdelijk mogelijk te verdelen werden op deze kachels nog steeds stenen op een ijzeren rooster gelegd. De ketel
waarin het vuur wordt gestookt blijft nu continu branden terwijl de
stenen worden verwarmd maar niet door de vlammen wordt geraakt. Hierdoor kan het vuur en de temperatuur, beter worden
gereguleerd.
Hedendaagse sauna
In 1968 komt de eerste elektrische saunakachel op de markt, groot
voordeel hierbij is het grote gemak en dat de temparatuur vrij
nauwkeurig geregeld kan worden. De
manier waarop de stenen worden verwarmd is gelijk gebleven aan de
klasieke houtkachels.
Deze principes van de oude Finnen vinden we nog steeds terug in de hedendaagse sauna. Er is zelfs een sterke drang om terug te gaan naar deze meest oorspronkelijke vorm. Zo zien we de houtgestookte sauna terug en zijn er ook sauna´s waarbij stenen uit een oven komen, vervolgens via een soort kabelbaan in een grote bak met water komen en zodoende de ruimte verwarmen. Tegenwoordig
wordt de sauna beschouwd als een plaats om het lichaam te reinigen en
om te ontspannen van lichaam en geest!
Naakt
De bedoeling van de sauna is dat men gaat zweten. De huid en het lichaam raakt hierdoor veel afvalstoffen kwijt. Het vuil dat in de poriën zit wordt naar buiten
gedreven. Zou men in de sauna een (bad)kleding aanhouden kan dat de huid gaan irriteren. Indien men dan ook nog met kleding aan gaat douchen kan het zelfs gaan ontsteken. Mensen die gekleed een saunabad nemen krijgen vaak gerste korels (Miliaria Rubra). In openbare sauna´s is het dan ook niet toegestaan om gekleed een saunabad te nemen. In privé sauna´s kan dit wel, maar dan moet wel naakt gedouched worden en de kleding die men in de sauna gebruikt na het saunabad niet meer dragen.
Hoe
gebruikt u de Finse sauna?
Het gebruik
van de Finse sauna bestaat vaak uit meerdere sessies van circa 10
minuten.
Neem hiervoor alle tijd, gemiddeld 1,5 uur!
Allereerst
dient u voordat u de sauna binnengaat een douche te nemen.
Hiermee
maakt u de huid vochtig waardoor het transpireren wordt vergemakkelijkt.
Leg
vervolgens een handdoek of een badlaken op de bank en ga daar op zitten.
De
aanbevolen temperatuur ligt tussen de 80°C en 90°Celsius en maximaal
100°C.
Gooi
vervolgens wat water op de stenen en blijf rustig zitten.
Nadat u
water op de stenen heeft gegooid neemt de vochtige hitte toe.
Na een
verblijf van circa 10 minuten verlaat u de sauna om een koude douche of
een dompelbad te nemen. Ook kunt u er voor kiezen om buiten of in een
vertrek op kamertemperatuur rustig te gaan zitten. Wat water drinken
kan, maar beslist géén alcohol!
Een tweede sessie
Ga
nadat u voldoende bent afgekoeld opnieuw de sauna in voor een tweede
sessie.
U zult merken dat de sauna dan nog warmer is dan de eerste
keer.
Nadat u
goed warm bent geworden en uw huid wat losser en soepeler dan kunt u
gebruik maken van een oud maar nog steeds effectief ritueel door uw
lichaam met een “bosje” berkentakken, ook wel “vasta” of “yihta”
genoemd, zachtjes te slaan of te laten slaan.
Het stimuleert
uw bloedsomloop, geeft u een ontspannen gevoel en voelt achteraf aan
als een heerlijke massage.
De
zomermaanden zijn bij uitsteek geschikt om aan verse berkentakken te
komen.
Droog ze bij voorkeur in het donker door ze op te hangen of
door ze in te vriezen.
Zorg er voor dat ze hun groene kleur behouden
en warm ze voor het gebruik wat op in wat warm water, de ingevroren
takken in koud water. Het gebruik van berkentakken zorgt ook voor een
heerlijke geur in uw sauna. Naast het gebruik van berkentakken kunnen
met water zacht gemaakte takken van de jeneverstruik of de conifeer ook
uitstekend voldoen.
Verlaat
vervolgens weer uw sauna als u zich voldoende warm voelt en herhaal de
afkoelingsprocedure zoals eerder werd beschreven.
Luister bij het
verwarmen van uw lichaam altijd naar “de taal van uw eigen lichaam” en
verlaat uw sauna indien u zich niet goed voelt.
Deze wijze raad
geldt echter voor alles wat u onderneemt, ook bij een rondje hardlopen
of tennissen en heeft niets specifiek met uw sauna te maken.
Was u
lichaam daarna met zeep en spoel vervolgens uw lichaam goed af, neem
daarna weer de tijd om goed af te koelen en trek vervolgens uw kleding
weer aan.
Goed afkoelen voorkomt dat u in uw kleding nog even blijft
transpireren.
Wees
echter voorzichtig met een te snelle afkoeling want een te snelle
verandering van de hitte in het ijskoude kan zelfs teveel zijn voor een
gezonde persoon en wordt afgeraden.
Het is beter even de polsslag te
laten bijkomen voordat u in het ijskoude water duikt of in bijvoorbeeld
de sneeuw. Mensen met hartproblemen e.d. moeten deze wijze van
afkoelen vermijden, raadpleeg bij twijfel altijd eerst uw arts.
Droog
uzelf af met een handdoek of blijf gewoon lekker zitten bij
kamertemperatuur.
U kunt ook gaan liggen en even uw ogen sluiten als
u dat wilt.
Drink ten slotte nog wat water en neem al naar gelang
uw behoefte een hartige snack en u voelt zich werkelijk weer als
herboren!
Uploading ....